مقایسه تغییرات دمای هوا با سطوح مختلف زمین در مناطق خشک

نوع مقاله : مقالات یادداشت فنی و کوتاه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، بیابان‌زدایی، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد، مهندسی منابع طبیعی_ محیط زیست، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران

3 استادیار، گروه مناطق بیابانی، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد

4 کارشناس مکانیک، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد

چکیده

پوشش‌های سطحی متفاوت مانند خاک، سنگ، رستنی‌ها و غیره با تأثیر بر روی تغییرات عناصر جوی مجاور خود منجر به شکل‌گیری شرایط اقلیمی متفاوت، در مقیاس‌های کوچک می‌ شوند. در مناطق خشک و بیابانی معمولاً در روزهای گرم سال بیشترین اختلاف دما در سطح خاک و هوا دیده می‌شود، که می‌تواند تأثیر ریز‌اقلیمی و اکولوژیکی مؤثری بر روی پدیده‌ها داشته باشد. در این پژوهش، به‌منظور مقایسه دمای هوای اندازه‌گیری شده در ایستگاه سینوپتیک یزد و دمای سطوح مختلف زمین، دمای هشت پوشش سطحی مختلف (شامل سطح گیاهی سبز، سطح گیاهی خشک شده، خاک زراعی، سطح سیمانی، خاک غیرزراعی، موزاییک، آسفالت، سطح فلزی تیره رنگ) با دو نوع دماسنج جیوه‌ای و رقومی در محدوده شهر یزد، در ماه‌های تیر و مرداد سال 1395 اندازه‌گیری و با یکدیگر و با دمای هوای اندازه‌گیری شده ایستگاه سینوپتیک مقایسه گردید. براساس نتایج، بیشترین دما برابر °C 3/70 و کمترین دمای سطحی برابر °C 4/47 به‌ترتیب برای پوشش سطحی آسفالت و سطح گیاهی سبز ثبت گردید. همچنین، براساس نتایج آزمون کلموگرف اسمیرنوف، تفاوت معنی‌دار در سطح پنج درصد و همبستگی بالای 86/0، بین دمای سطوح مختلف و دمای هوا مشاهده شد. در مجموع، سطح آسفالت با °C 23 و سطح گیاهی سبز با °C5 اختلاف به‌ترتیب بیشترین و کمترین تفاوت را با دمای هوا نشان دادند. در نتیجه، سطوح مختلف در برابر تابش خورشید، الگوهایدمایی گوناگونی از خود نشان می‌دهند.

کلیدواژه‌ها