کاربرد سرباره فولادسازی در تثبیت خاک‏های فرسایش پذیر (بررسی موردی: منطقه هرند)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد بیابان زدایی، دانشگاه صنعتی اصفهان

2 استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده

فرسایش بادی از مهمترین عوامل تخریب و هدر رفت خاک در مناطق خشک و نیمه خشک است. برای حفاظت خاک در مقابل فرسایش بادی، علاوه بر پوشش گیاهی می‏توان از پوشش‏های مصنوعی بهره برد. سرباره یک فرآورده جنبی صنایع فولاد است که در حال حاضر بدون استفاده مانده است. در صورت بهره برداری از این مواد در طرح‌های بیابان زدایی علاوه بر کنترل بیابان‌ها می‌توان از هزینه‌های نگهداری آنها کاست در این پژوهش، به بررسی امکان کاربرد سرباره فولادسازی در تثبیت خاک‏های فرسایش پذیر منطقه هرند اصفهان پرداخته شد؛ به علاوه مناسب ترین ترکیب درصد سطح پوشش، دانه‏بندی و ضخامت مالچ سرباره مورد بررسی قرار گرفت. در پژوهش حاضر تیمارهای آزمایش شامل ضخامت در دو سطح، 1 و 2 لایه، پوشش در چهار سطح 25، 50، 75 و 100درصد و دانه‏بندی در سه سطح 30-15، 45-30 و 60-45 میلی‏متر و اثرات متقابل آنها در نظر گرفته شد. آزمایش در 4 تکرار به روش فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد و داده‏ها با بهره گیری از تجزیه واریانس و آزمون دانکن مورد تجزیه تحلیل قرارگرفتند. نتایج نشان داد که مالچ سرباره، زبری را افزایش داده و بنابراین می‏تواند فرسایش بادی را کنترل کند. با توجه به نتایج به دست آمده می‏توان استفاده از مالچ سرباره با تراکم 50%، دانه‏بندی 45-30 میلی‏متر به صورت یک لایه را برای کنترل فرسایش بادی پیشنهاد کرد.

کلیدواژه‌ها