مرمت محیطی منظر باستانی تپه میل در منطقۀ بیابانی ورامین

بهرامی, بهرنگ; آقا ابراهیمی سامانی, فیروزه; ایرانی بهبهانی, هما; منیری, فاطمه; زهتابیان, بهناز

doi:10.22034/jdmal.2014.17059

مرمت محیطی منظر باستانی تپه میل در منطقۀ بیابانی ورامین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار دانشکدة محیط زیست دانشگاه تهران

² دانشیار دانشکدة محیط زیست دانشگاه تهران

³ کارشناسی ارشد مهندسی طراحی محیط زیست دانشگاه تهران

⁴ دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی طراحی محیط زیست دانشگاه تهران

10.22034/jdmal.2014.17059

چکیده

منطقۀ باستانی ری در بخش مرکزی فلات ایران، جایگاه ارزشمندی از توالی‌های تاریخ انسانی طبیعی در بستر بیابانی با منابع طبیعی ارزشمند است که مورد توجۀ متخصصان تاریخ، باستان‌شناس و گردشگران بومی و غیر بومی می‏باشد. محوطۀ تاریخی طبیعی آتشکدۀ ری یا تپه باستانی میل ورامین در 12 کیلومتری جنوب شرقی ری و بر فراز تپه‌ای بلند در کنار روستای تاریخی قلعه نو یکی از محوطه‌های باستانی طبیعی مهم در این منطقه بیابانی است. در دشت ورامین و منطقه تپه میل که یک دشت آبرفتی – رسوبی است، با توجه به تخریب بستر محیطی بیابان از طریق فرسایش و افزایش شوری خاک و تغییر در ساختار زیست محیطی منطقه، مطالعات تخصصی لازم است تا مرمت محیط این منطقه بیابانی در کنار ارزش‏های تاریخی آن صورت پذیرد. در پژوهش پیش رو، با استفاده از پردازش تخصصی داده‌های ماهواره‏ای ETM و Quickbird از سطوح کلان تا خرد و در لایه‏های مطالعاتی متعدد، ساختار بوم شناختی (اکولوژیکی) و ویژگی‏های منظرساز به همراه بستر تاریخ طبیعی منطقه بررسی شد. در پایان ویژگی‏های ساختار طبیعی- باستانی و اجزای شاخص منظر معین و ارتباط‏ها و تعامل‏های بین آنها در قالب منظر فرهنگی مشخص شد. از نتایج اصلی این پژوهش تعیین حریم منظری و حریم حفاظتی تپه میل ورامین در راستای حفاظت از بستر طبیعی و ساختار تاریخی تپه میل ورامین می‏باشد که با در نظرگیری تعامل‏های بین پویایی درون (ساختار بوم شناختی) و رخنمون‏های برون (زیبایی شناسی) و با رویکرد حفاظت جامع محیطی تعیین شده است. در پایان نیز راهکارهای طراحی محیطی منظر باستانی تپه میل ورامین ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها